Jabłko łąckie to symbol regionu sądeckiego. Specjalna odmiana, która po obraniu ze skórki "nie rdzewieje"

Istotną gałęzią produkcji na terenie powiatu nowosądeckiego jest ogrodnictwo. Sady, o łącznej powierzchni 2 445 ha koncentrują się głównie w gminach: Łososina Dolna, Łącko, Podegrodzie, Stary Sącz i Korzenna. Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat można zaobserwować powstawanie wysoko towarowych, nowoczesnych sadów intensywnych głównie jabłoniowych z udziałem najnowszych form prowadzenia i doboru odmianowego.

Łąckie sadownictwo ma wieloletnią tradycję. Jak wynika z przekazów historycznych uprawa owoców znana była już w XII wieku. Suszone jabłka płynęły Dunajcem do Wisły i dalej do Gdańska, skąd były transportowane drogą wodną do innych krajów Europy. Sady łąckie są także wymieniane w dokumentach z XVI w. jako ogrody folwarczne i parafialne. W XVII i XVIII w. sady jabłoni i śliw na tych terenach były już bardzo duże. Protokoły z 1698 r. informują m.in., że część chałupników miała obowiązek zbierania owoców i dostarczania ich do dworu w ramach prac pańszczyźnianych.

Z kolei legendy głoszą, że rozwój sadownictwa jest zasługą dwóch proboszczów. Jeden z nich w ramach zapowiedzi przedślubnych wymagał od nowożeńców posadzenia dziesięciu szczepów owoców. Z kolei drugi proboszcz grzesznikom za każdy grzech ciężki nakazywał sadzić jedną jabłonkę.

W Łącku kwitnie co roku kilkaset tysięcy drzewek, głównie jabłoni i śliw (z tych ostatnich pochodzi kolejna specjalność regionu: łącka śliwowica).

Co wiesz o łąckiej śliwowicy? Sprawdź się w naszym QUIZIE

Ten produkt regionalny wyróżnia się na tle pozostałych odmian. Stowarzyszenie Łącka Droga Owocowa podkreśla, że ten konkretny produkt ma wyrazisty smak i zapach, który zawdzięcza mikroklimatowi Kotliny Łąckiej. To wpływa na wyjątkową soczystość i aromat jabłek.

- Wyjątkowość jabłek łąckich potwierdziły badania naukowe. Decyduje o niej wiele czynników, najważniejszy jest unikatowy mikroklimat kotliny łąckiej - wyjaśniał Krzysztof Maurer, prezes Stowarzyszenia Łącka Droga Owocowa. Jak mówił - niepowtarzalne walory owoców spod Łącka to efekt bardzo korzystnego nasłonecznienia stoków, odmiennego niż w innych regionach, składu gleby - jej kwasowości i zawartości minerałów oraz przesunięcie w czasie okresów kwitnienia drzew oraz dojrzewania ich owoców.

Kształt owoców zależy od poszczególnej odmiany. Ich rumieniec jest wyraźnie mocniejszy od jabłek pochodzących z innego regionu. Większość sadów znajduje się na stokach o nachyleniu około 15 stopni, co stwarza najkorzystniejsze rozłożenie rocznych temperatur.

Jak podaje Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Karniowicach nazwa „jabłka łąckie” została wpisana do rejestru jako Chronione Oznaczenie Geograficzne 5 listopada 2010 r. Od tego momentu mogą być nią opatrzone wyłącznie jabłka odmian Idared, Jonagold, Szampion, Ligol, Golden Delicious, Gala, Boskoop, Red Boskoop, Elise, Early Geneve, Topaz, Lobo, Rubin, Gloster i Jonagored należące do klasy extra lub I o określonej kwasowości i jędrności, wyprodukowane na obszarze gmin: Łącko, Podegrodzie i Stary Sącz oraz gminy Łukowica w powiecie limanowskim.