,,Podłęże - Piekiełko" - kolejowe okno na świat

Rozmowa

O budowie linii kolejowej ,,Podłęże - Piekiełko” słyszy się już od 20 lat. Dlaczego ta inwestycja nie została jeszcze zrealizowana?

Pomysł, jako ważny, wracał głównie w okresie kampanii wyborczych i z powodu braku pieniędzy znikał. W 2008 roku Robert Wyszyński, ekspert ,,Rynku Kolejowego” ocenił, że tej linii nie uda się szybko wybudować, m.in. z powodu braku zasadniczego studium wykonalności. Uważał, że inwestycja w terenie podgórskim i górskim jest trudna w realizacji, ale warto byłoby ją zacząć do 2020 r. (kosztem np. 1-2 mld zł, a nie 6 mld, bo to nierealne) i dokończyć po tym terminie. Jednak Komisja Europejska wymusiła na Polsce przyspieszenie procesu modernizacji kolei i zwiększenie wydatków na inwestycje kolejowe, dlatego w dokumencie implementacyjnym do strategii do 2020 r. po raz pierwszy od lat pojawiła się koncepcja budowy nowych linii, wśród nich tzw.: „piekielna trasa”, czyli „górska” linia kolejowa Podłęże - Szczyrzyc - Tymbark / Mszana Dolna. W 2014 r. inwestycja znalazła się na liście planowanych do realizacji do 2020 r. Jednak umieszczenie w 2015 r. linii kolejowej z Krakowa do Nowego Sącza na liście rezerwowej do 2023 r. oznaczało, że do tego czasu trasa nie powstanie. W 2016 roku latem pojawiła się informacja, że nowa linia kolejowa będzie jednak budowana. Z uwagi na możliwości finansowania przedsięwzięcia, zostało ono podzielone na trzy etapy. Podczas aktualizacji Krajowego Programu Kolejowego, na przygotowanie budowy i modernizacji linii kolejowych (projekty, dokumentacja, wykup gruntów) przeznaczono ponad 300 mln zł w ramach pierwszego etapu prac.

Jaka jest aktualna koncepcja przedsięwzięcia?

Otwarcie, m.in. dla Limanowej, kolejowego ,,okna na świat” oznacza budowę nowych linii kolejowych na trasach: Węgrzce Wielkie - Szczyrzyc - Tymbark, Fornale - Szczyrzyc, Balachówka - Podłęże i Porąbka - Stróża oraz modernizację istniejącej 77-kilometrowej linii nr 104 Chabówka - Nowy Sącz, po której od kilku lat kursują tylko pociągi retro, ponieważ uznawana jest za jedną z najbardziej malowniczych tras kolejowych w Polsce.

Jaki jest zakres projektu?

Linia „Podłęże - Piekiełko” to jedno z największych przedsięwzięć PKP Polskich Linii Kolejowych S.A. W lipcu 2015 roku Komitet Inwestycyjny PKP PLK S.A. podjął decyzję o wyborze najkorzystniejszego wariantu budowy nowych linii i opcji realizacji modernizacji. Wybrany wariant linii Podłęże - Szczyrzyc - Tymbark / Mszana Dolna oraz przyległych łącznic zakłada m.in. wybudowanie w okresie 6 lat 58,5 km nowych torów kolejowych. Na ich przebiegu będzie zlokalizowanych 11 tuneli o łącznej długości ok. 11,7 km oraz 7 estakad o łącznej długości 6,4 km. Natomiast wybrana opcja modernizacji istniejącej linii kolejowej nr 104 z Chabówki do Nowego Sącza zakłada m.in. budowę estakady o długości ok. 1,1 km nad rzeką Łososiną i drogą wojewódzką nr 965 (z Limanowej do Bochni) oraz dwóch tuneli w okolicy miejscowości Pisarzowa, o łącznej długości ok. 5,8 km. Nowa trasa będzie wymagała między innymi budowy i przebudowy ponad 60 mostów, prawie 240 przepustów i 16 wiaduktów. Planowana jest też m.in. modernizacja stacji: Rabka Zaryte, Mszana Dolna, Tymbark, Limanowa i Marcinkowice oraz peronów na przystankach osobowych: Rabka Zdrój, Raba Niżna, Mszana Dolna Marki, Kasina Wielka, Skrzydlna, Dobra k. Limanowej, Nowy Sącz Chełmiec a także Nowy Sącz Miasto.

O ile skróci się czas dojazdu z Limanowej do Krakowa?

Inwestycje kolejowe są dla Małopolski, w tym dla Limanowej, niezwykle ważną sprawą. Ich celem jest m.in. znaczne skrócenie czasu dojazdu do aglomeracji krakowskiej i usprawnienie przejazdu pociągów towarowych. Trasa ,,Podłęże - Piekiełko” skróciłaby czas dojazdu z centrum Krakowa do Limanowej do ok. 40 min., Nowego Sącza do około godziny i Zakopanego do ok. 95 min. oraz Muszyny i Krynicy.

Podczas IV Limanowskiego Spotkania Rodaków wspomniał Pan, że w 1884 roku otwarto odcinek Galicyjskiej Kolei Transwersalnej z Chabówki do Nowego Sącza. Trasa, o łącznej długości blisko 600 km, została wybudowana w 2 lata. Teraz planuje się budować ok. 60 km torów przez 6 lat. Skąd taka różnica?

Nie wchodząc w szczegóły, należy stwierdzić, że w tym przypadku o sukcesie decydują dwie sprawy: chęci i możliwości (głównie finansowe). W drugiej połowie XIX wieku projekty kolejowe miały duże znaczenie militarne i na ten cel były pieniądze, w Monarchii Austro-Węgierskiej chyba nie obowiązywała ustawa o zamówieniach publicznych, a budowa szlaku kolejowego, z punktu widzenia technicznego, była dość prosta. Obecnie obowiązują skomplikowane procedury formalno-prawne (w wyniku ogłoszonego 31 października br. przetargu na opracowanie dokumentacji projektowej w pierwszej połowie 2018 r. powinien zostać wybrany projektant inwestycji, prace projektowe potrwają do 2021 r.), w tym dotyczące ochrony środowiska, a względy techniczne są bardziej skomplikowane, m.in. zakładana jest maksymalna prędkość pociągów 160 km na godzinę. A czy starczy dla tego projektu chęci i pieniędzy? O to należy pytać decydentów, czyli polityków.

Zainteresowanych tematem odsyłamy do obszernego artykułu profesora Andrzeja Kuliga, który ukazał się w listopadowo-grudniowym wydaniu dwumiesięcznika ,,Echo Limanowskie” („EL” nr 278-279, s. 43-45) pt. „KOLEJOWA FATAMORGANA, CZY JEDNAK KOLEJOWE „OKNO NA ŚWIAT”, a którego fragmenty zostały przytoczone w rozmowie.